Τι χαμπάρια φόρουμ; Κάθησα πριν δυο τρεις μέρες και διάβασα τις ερωτήσεις των εξετάσεων και μου σηκώθηκε για μια ακόμη φορά η τρίχα. Επειδή λοιπόν είχα χρόνο αποφάσισα να κάνω μια κοινωνική προσφορά και μαρκάρησα μερικές που μου φανήκανε πιο ανατριχιαστικές και έγραψα και μερικές σημειώσεις γενικώς και αορίστως. Τώρα που θα μαζωχτείτε στη διημερίδα δεν είναι κακή ιδέα να μαρκάρετε και όσες άλλες θέλουνε καλύτερη διατύπωση ή πέταμα, το υπάρχον ερωτηματολόγιο είναι γερασμένο το κακόμοιρο. Λοιπόν, αρχίζω πρώτος, όποιος άλλος βρει κάτι συμπληρώνει:
1.8. Κατά τη διάρκεια του "τρεξίματος" στην απογείωση, η γωνία προσβολής είναι η γωνία μεταξύ της χορδής της πτέρυγας και
- του εδάφους (+6)
- του κατακόρυφου άξονα (-6)
- του ορίζοντα (-6)
Μόνο σε άπνοια ή εάν ο αέρας ανεβαίνει την πλαγιά ακριβώς παράλληλα με το έδαφος. Ο ποιητής υποννοεί ότι στο απογειωτρέξιμο η κίνηση πιλότου & παρα5 ακολουθεί το έδαφος άρα ο σχετικός άνεμος που δημιουργείται λόγω της κίνησης αυτής είναι παράλληλος με το έδαφος. Στην πράξη η κατεύθυνση του αέρα σε σχέση με το έδαφος (και ως αποτέλεσμα και η γωνία προσβολής) μπορεί να αλλάζει σε πολύ μικρό διάστημα μάλιστα όπως γίνεται σε απογειώσεις με απότομα κοψίματα (π.χ. Καλέτζι, Σταυρός, Black Hawk) επειδή ο αέρας σιγά μη μας κάνει τη χάρη να ακολουθεί παράλληλα την πλαγιά, ειδικά εκει πάνω που είναι το πανί.
1.45. Πετώ με ούριο άνεμο, με σχετική ταχύτητα ως προς τον αέρα ίση με την ταχύτητα του μετεωρολογικού ανέμου, τότε το έδαφος
- φαίνεται να "απομακρύνεται" δύο φορές πιο γρήγορα απ΄ότι σε άπνοια (+6)
- φαίνεται να "απομακρύνεται" δύο φορές πιο αργά απ΄ότι σε άπνοια
(-6)
- φαίνεται ακίνητο (-6)
Ναι μεν δυο φορές πιο γρήγορα αλλά τι απομακρύνεται; Μόνο αν κοιτάμε πίσω. Αν κοιτάμε μπροστά φαίνεται να μας έρχεται όχι να απομακρύνεται.
1.53. ΄Οταν διασταυρώνομαι μ΄ένα άλλο παραπέντε, η ταχύτητα διασταύρωσης είναι ίση με
- τον μέσο όρο των σχετικών μας ταχυτήτων ως προς τον αέρα και ως προς το έδαφος (-6)
- το άθροισμα των σχετικών μας ταχυτήτων ως προς το έδαφος (-6)
- το άθροισμα των σχετικών μας ταχυτήτων ως προς τον αέρα (+6)
Για να μου πει κάποιος γιατί δεν είναι σωστό ΚΑΙ το νούμερο 2; Ας πούμε ότι πάω με 30 κι ο άλλος με 35 (ως προς τον αέρα) κι ερχόμαστε φάτσα με φάτσα. Η σχετική μας ταχύτητα είναι 30 + 35 = 65 αν θυμάμαι καλά τη γεωραφία 2ας γυμνασίου.
Τώρα ας πούμε ότι εγώ έχω 10 km/h ούριο άρα εγώ πάω με 40 κι ο άλλος με 25 (ως προς το έδαφος). 40 + 25 = 65 όπως μάθαμε στην οικιακή οικονομία στην 4η δημοτικού.
Γενικά, για ταχύτητα του ενός πιλότου Τ1 και του άλλου Τ2 (ως προς τον αέρα) και κάποιο μετεωρολογικό άνεμο Χ (ως προς το έδαφος) έχουμε (Τ1 + Χ) + (Τ2 – Χ) = Τ1 + Τ2 (οι παρενθέσεις αλλάζουν τις ταχύτητες μας από ώς προς τον αέρα και τις κάνουν ως προς το έδαφος) οπότε για να βρούμε τη σχετική τους ταχύτητα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ταχύτητα σε σχέση με το έδαφος, με τον αέρα, με το φεγγάρι, τα μπαρμπούνια στο Σαρωνικό, γενικά με ό,τι θέλουμε αφού είναι απλά μια παράμετρος που φεύγει από την εξίσωση.
Η ψύχωση με το ότι τα πάντα πρέπει να υπολογίζονται ως προς τον αέρα και όχι ως προς το έδαφος είναι κατανοητή επειδή είναι σημαντικότατο τμήμα της εκπαίδευσης αλλά μη λέμε και λάθος πράματα.
1.63. Είμαι στην τελική ευθεία προς το χώρο προσγείωσης, αντιλαμβάνομαι ότι έχω ακόμα αρκετό ύψος και υπάρχει κίνδυνος να ξεπεράσω την προσγείωση. Πρέπει να επιλέξω
- να χάσω ύψος κάνοντας παρασουτάζ ή πτήση σε Β΄ κατάσταση πτήσης (-6)
- να χάσω ύψος δίνοντας ταχύτητα (+1)
- να επιμηκύνω την απόσταση μέχρι την προσγείωση κάνοντας κατάλληλο ελιγμό (+5)
Γιατί το να επιταχύνω (μείωση γωνίας προσβολής, κίνδυνος κλεισίματος) είναι λιγότερο κακό (7 πόντοι διαφορά) από το να επιβραδύνω (αύξηση γωνίας προσβολής, μείωση εσωτερικής πίεσης, κίνδυνος κλεισίματος και παρασουτάζ); Τόσο πολύ γουστάρουμε τα κλεισίματα με επιτάχυνση κοντά στο έδαφος; Για πείτε μου σοβαρά στην πράξη, όταν ερχόσαστε ψηλοί πόσο συχνά πλακωνόσαστε στην επιτάχυνση και πόσο συχνά φλερτάρετε με τα φρένα πέραν του min sink;
1.78. Σε μία καλά ρυθμισμένη πτέρυγα, η θέση "χέρια ψηλά" αντιστοιχεί
- στην ελάχιστη ταχύτητα (-6)
- στον ελάχιστο βαθμό καθόδου (κατακόρυφη ταχύτητα) (-6)
- στο μέγιστο λόγο κατολίσθησης (-6)
- στη μέγιστη ταχύτητα (+6)
Κοίτα να δεις κι εγώ για μέγιστη ταχύτητα πάταγα την επιτάχυνση τόσα χρόνια σαν το μαλάκα. Και για να δούμε, ο μέγιστος λόγος κατολίσθησης δηλαδή που βόσκει (λίγα φρένα προτείνει η ερώτηση 1.80, ισχύει αυτό σε όλα τα σημερινά πανιά); Μήπως αυτή η ερώτηση έχει γραφτεί από τον Καποδίστρια (πριν ανακαλυφτεί η επιτάχυνση και τότε που το best glide ήθελε λίγα φρένα) κι έχει ξεμείνει από τότε;
1.82. Σε πτήση, εάν αφήσω τα φρένα ελεύθερα
- η πτέρυγα επιβραδύνεται σταδιακά (-6)
- δεν πρέπει να αφήνουμε ποτέ τα φρένα ελεύθερα (0)
- η πτέρυγα τίθεται σε μέγιστη ταχύτητα (+6)
Μία από τα ίδια με την 1.78
1.91. Εάν κατά το φούσκωμα η πτέρυγα "σπάσει στα δύο", πρέπει:
- να επιταχύνω ακόμα περισσότερο (-6)
- να φρενάρω και από τις δύο πλευρές και έπειτα να ξαναπιάσω τους μπροστινούς ιμάντες (-6)
- να σταματήσω και να ξαναρχίσω από την αρχή τη διαδικασία της απογείωσης (+6)
- να τραβήξω όσο γίνεται περισσότερο τους μπροστινούς ιμάντες (-6)
Ε; Δηλαδή το “να σταματήσω και να ξαναρχίσω από την αρχή τη διαδικασία της απογείωσης” δε συνεπάγεται ότι θα πρέπει “να φρενάρω και από τις δύο πλευρές και έπειτα να ξαναπιάσω τους μπροστινούς ιμάντες”; Πώς αλλιώς σταματάμε και ξαναρχίζουμε τη διαδικασία απογείωσης; Κι άμα φρενάροντας συμμετρικά το σπάσιμο στρώσει χωρίς να πέσει το πανί γιατί δηλαδή να μην συνεχίσω και πρέπει ντε και καλά να σταματήσω; Οεο;
1.110. Το παραπέντε μας βρίσκεται σε κατάσταση σταθεροποιημένου παρασουτάζ
- αρχίζουμε μια στροφή ώστε να ξαναμπεί σε πτήση (+1)
- τραβάμε τέρμα τα δύο φρένα για να μπούμε σε πραγματικό στόλ και μετά να ξαναμπεί σε πτήση (+1)
- τραβάμε τους δύο μπροστινούς ιμάντες (+1)
- διαλέγουμε μία από τις παραπάνω λύσεις ανάλογα με τις συστάσεις του κατασκευαστή (+1)
- εάν είμαστε κοντά στο έδαφος, περιμένουμε να προσγειωθούμε χωρίς απόπειρα διόρθωσης διότι μία μανούβρα εξόδου από την κατάσταση αυτή θα δημιουργήσει βουτιά προς τα εμπρός (+1)
- μόλις καταφέρουμε να βγούμε προσπαθούμε να καταλάβουμε τι προκάλεσε το παρασουτάζ και εάν καταλήξουμε στο ότι η σταθερότητα της πτέρυγας δεν είναι καλή, τότε κάνουμε παράπονα στον κατασκευαστή (+1)
Νούμερο 1, στροφή με φρένο ή σώμα; Εάν αρχίσουμε στροφή με φρένο δε παρακαλάμε για σπιν με την παραμικρή χοντροκομένη κίνηση; Στην 1.63 τιμωρούμε με -6 (!) όποιο φουκαρά τολμήσει να διανοηθεί να φρενάρει πέραν του min sink όταν έρχεται ψηλός κι εδώ τους επιβραβεύουμε όταν πάνε να πλακωθούνε στα σπιν; Χμμμμμ.
1.118. Είμαι 5 μέτρα από το έδαφος, λίγο πριν τη προσγείωση και παρατηρώ ότι ο αέρας είναι πλάγιος 90° σε σχέση με τη πορεία μου:
- προσγειώνομαι κανονικά και δεν επιχειρώ στροφή ώστε να έρθω κόντρα στον αέρα (+6)
- στρίβω ώστε να έρθω κόντρα στον άνεμο (-6)
- φρενάρω τελείως (-6)
5 μέτρα είναι σχεδόν ταβάνι δευτέρου ορόφου και δεν επιχειρώ στροφή; Γιατί όχι; Πάλι ερώτηση για τα αλεξίπτωτα του Καποδίστρια;
1.119. Είμαι 20 μέτρα από το έδαφος και ο άνεμος στην προσγείωση είναι ούριος:
- προετοιμάζομαι έτσι ώστε να φρενάρω δυνατά και να τρέξω πολύ (+6)
- κάνω μία στροφή 180° ώστε να διορθώσω την πορεία μου (-6)
- φρενάρω έτσι ώστε να κατέβω με παρασουτάζ (-6)
Έβδομος οροφος!!! Έλεος!!! Ανεβείτε 7ο όροφο και κοιτάχτε κάτω και πείτε μου μετά ότι δεν έχετε χώρο για 180 μοίρες στροφή. Παρα5 πετάμε όχι 747.
Πιστεύω ότι οι ερωτήσεις 1.118 και 1.119 αποτελούν κλασσικό παράδειγμα βλακώδους αριθμολαγνείας. Κανείς (μάλλον) δε σκέφτεται “πάω με 3894 στροφές ανά λεπτό” πρέπει να αλλάξω ταχύτητα, ακούει τη μηχανή (εκτός ίσως από το στρώσιμο). Ούτε λέμε στα τάδε χαω θέλουμε τόση απόσταση για να φρενάρουμε, ώρα να φρενάρω (κλασσική ηλίθια ερώτηση στο δίπλωμα οδήγησης). Κοιτάμε, κρίνουμε με το μάτι βασιζόμενοι στην εμπειρία προηγούμενων φρεναρισμάτων και φρενάρουμε. Τέτοιοι αριθμοί είναι ανούσιοι και όποιος χρησιμοποιεί τέτοιου είδους σκέψεις για να κουμαντάρει το όχημά του δε θα έπρεπε να οδηγεί ούτε καροτσάκι σούπερ μάρκετ.
2.13. Για μια πτέρυγα εν πτήση, η απόσταση που πρέπει να διανύσει ένα
μόριο αέρα από το χείλος προσβολής έως το χείλος εκφυγής κινούμενο
στο πάνω μέρος της πτέρυγας είναι
- ίση με (-6)
- μεγαλύτερη από (+6)
- μικρότερη από (-6)
την απόσταση που πρέπει να διανύσει κινούμενο στο κάτω μέρος της πτέρυγας.
Χο χο χο, σωστολάθος. Ναι μεν μπορεί να είναι όντως έτσι στα περισσότερα προφίλ (και ίσως σε όλα των παρα5) αλλά η ερώτηση λέει για πτέρυγα γενικά. Τα προφίλ σε μερικά ακροβατικά αεροπλάνα για παράδειγμα είναι τελείως συμμετρικά. Το ίδιο και στις σαϊτες (πώς βάζω τόνο και διαλυτικα μαζί;) και απ' όσο ξέρουμε και τα δύο αυτά πετάνε μια χαρά. Υπάρχουν σελίδες επί σελίδων τσακωμού γι αυτό το θέμα (και στο paraglidingforum μεταξύ άλλων) και το ζουμί είναι ότι πετάς μια χαρά με ότι προφίλ να 'ναι, το κόλπο είναι η γωνία προσβολής και όχι το προφίλ σου (φυσικά και το προφίλ βοηθάει, αλλά ότι πλακουτσό σχήμα και να κουνήσεις μέσα σε υγρό θα δημιουργήσει άντωση σε κάποιες γωνίες προσβολής).
2.32. Ο λόγος κατολίσθησης, για μια δεδομένη γωνία προσβολής και πτήση
σε συνθήκες ισορροπίας είναι ανεξάρτητη από
- την ταχύτητα του (μετεωρολογικού) ανέμου (+2)
- το βάρος του πιλότου (+2)
- το υψόμετρο που γίνεται η πτήση (+2)
Αργκλ! Σε σχέση με τι πραμα (απάντηση νούμερο 1); Σε σχέση με τον αέρα ναι είναι ανεξάρτητος (και αυτό θέλω να πιστεύω υποννοεί σωστά και η επόμενη ερώτηση 2.33). Αλλά απ' όσο ξέρω τον μετράμε με συνδυασμό GPS/vario τα οποία τον μετράνε σε σχέση με το έδαφος και σε σχέση με το έδαφος συγνώμη αλλά μόνο ανεξάρτητος δεν είναι. Αυτή η ερώτηση όχι μόνο είναι λάθος (ή έστω ελλειπώς διατυπωμένη) αλλά έρχεται σε σύγγρουση με τις ερωτήσεις 1.41 και 1.42. Μην τρελαθούμε.
2.38. Εάν ο πιλότος κατά την προσγείωση σηκωθεί από το κάθισμα, δηλ.
τεντώσει τα πόδια
- βελτιώνει τη διείσδυσή του (αυξάνει την οριζόντια ταχύτητα) (-6)
- χειροτερεύει τη διείσδυση του (ελαττώνει την οριζόντια ταχύτητα) (+3)
- αυξάνει την κατακόρυφη ταχύτητα (+3)
Νούμερο 2, υπάρχει και γι αυτό τσακωμός. Μια παράταξη υποστηρίζει ότι επειδή έτσι μεγαλώνει η οπισθέλκουσα του πιλότου, δημιουργείται ροπή που κατεβάζει τη γωνία προσβολής και έτσι αυξάνει η οριζόντια ταχύτητα. Όπως και να έχει το πράμα, το αποτέλεσμα είναι μάλλον αμελητέο οπότε η ερώτηση είναι μάλλον ανούσια.
Μία από τα ίδια και στη 2.40 (απάντηση 2), 2.43 (απάντηση 4).
2.61. Σε συνθήκες με αναταράξεις μετά από μπροστινό κλείσιμο (συμμετρικό)
πρέπει
- να τραβήξω τα δύο φρένα στο τέρμα (-6)
- να φρενάρω αλλά με κάποια μετριοπάθεια (+6)
- να σηκώσω τα χέρια στη θέση της μέγιστης ταχύτητας (-6)
Απαρχαιωμένη; α) η σημερινή μόδα λέει “χέρια ψηλά” στο μπροστινό και β) τα χέρια ψηλά δεν είναι η θέση μέγιστης ταχύτητας.
2.63. Το στολάρισμα συμβαίνει
- σε διάφορες γωνίες προσβολής ανάλογα με την περίπτωση (-6)
- πάντοτε στην ίδια γωνία προσβολής (+6)
- πάντοτε για την ίδια ταχύτητα (-6)
Χο χο χο, κι άλλο σωστολάθος κλασσικό για όσους δεν έχουν διαβάσει το “Γλάρο Ιωνάθαν”. Ναι μεν έχουμε μια ακόμη ψύχωση στο να δώσουμε στον κόσμο να καταλάβει ότι η γωνία προσβολής είναι αυτό που καθορίζει το στολ. Αλλά αυτή η γωνία προσβολής μικραίνει με την ταχύτητα. Απλά, στο γελοίο εύρος ταχυτήτων του παρα5 η στολαριστική γωνία προσβολής είναι πάνω κάτω η ίδια οπότε χεστήκαμε για την ταχύτητα. Κανονικά όμως η απάντηση 1 είναι επίσης σωστή.
3.90 ΄Ένα σωματίδιο αέρα ανεβαίνει σε σχέση με τον περιβάλλοντα αέρα εάν
- η θερμοκρασία του σωματιδίου είναι μικρότερη από αυτή του περιβάλλοντα αέρα (-6)
- η θερμοκρασία του σωματιδίου είναι μεγαλύτερη από αυτή του περιβάλλοντα αέρα (+6)
- η υγρασία του σωματιδίου είναι μεγαλύτερη από αυτή του περιβάλλοντα αέρα (-6)
Λάθος, είναι σωστό και το 3. Σε ίδια πίεση και θερμοκρασία ο πιο υγρός αέρας είναι πιο ελαφρύς από τον ξερό. Νερό = δύο υδρογόνα + ένα οξυγόνο, πιο ελαφρύ από διατομικό άζωτο και διατομικό οξυγόνο.
Πέραν των ανωτέρω, μήπως να μπουν μερικά θέματα που περιέργως παραλείπονται από τις υπάρχουσες ερωτήσεις και που σίγουρα είναι πιο σημαντικά από τις μπούρδες του στυλ πόσα μέτρα πάνω σταματάμε να κάνουμε στροφές κλπ; Ενδεικτικά προτείνω τους εξής συνήθεις σκοτωτικούς παράγοντες:
- Κανόνες προτεραιότητας στο δυναμικό και στο θερμικό (η μόνη σχετική που βρήκα είναι η 6.27). Οι εναέριες στούκες είναι σοβαρότατο θέμα και το ελληνικό παρα5 σέρνει προπατορικό αμάρτημα στον τομέα αυτό. Οι κανόνες είναι απλοί και παγκόσμιοι και ένας πιλότος που παίρνει δίπλωμα αναγνωρισμένο από τη FAI θα πρέπει να ξέρει πέντε πράματα για το θέμα. Είναι κουφό να βγάζουμε πιλότους που έχουνε διαβάσει για το foehn (λες και πετυχαίνουμε συχνά foehn στην Ελλάδα) και δεν έχουνε εξεταστεί ούτε σε μια ερώτηση σε θέματα εναέριας κυκλοφορίας. Όταν πετάω με κόσμο στο βουνό προσωπικά χέστηκα αν οι γύρω μου ξέρουνε εάν η άντωση ανεβαίνει με το τετράγωνο ή τον κύβο της ταχύτητας, προτιμώ χίλιες φορές να ξέρουμε όλοι από που να στρίψουμε όταν στριμωχνόμαστε.
- Κάποια έμφαση στον έλεγχο τον ιμάντων των μηρών (το ψιλοαναφέρει η 1.86 αλλά με βλαμένο τρόπο). Αν κοιτάξει κανείς το paraglidingforum τα τελευταία χρόνια θα δει ότι αυτό το πολύ εύκολα αντιμετωπίσημο πρόβλημα δυστυχώς σκοτώνει πολύ κόσμο (κι εγώ έχω πάει να την κάνω τη μαλακία αυτή). Ας έχει υπ' όψιν του ο εξεταζόμενος αυτό τον σημαντικότατο έλεγχο κι ας μην ξέρει ντε και καλά να αναλύσει το διάγραμμα δυνάμεων που ασκούνται στην πτέρυγα.
- Προσγείωση σε νερό. Στην Ελλάδα είχαμε δύο τέτοιους θανάτους τα δύο τελευταία χρόνια και όλοι μας λίγο ή πολύ γινόμαστε πιλότοι παραλίας κάποιους μήνες το χρόνο. Άς μπούνε δυο τρεις σχετικές ερωτήσεις, μπορεί να πιάσουνε τόπο κάποια στιγμή.